Nieistniejące sekcje
Z kart historii FKS Avia Świdnik

Dziś sztandarowe sekcje Avii to piłka nożna, siatkówka, boks, pływanie czy tenis ziemny. Nie sposób jednak zapomnieć o sekcjach, które kiedyś istniały, ale z biegiem czasu z różnych przyczyn zaprzestały swojej działalności.

Być może są tacy, którzy pamiętają jeszcze, że w latach pięćdziesiątych w naszym mieście grano w hokeja na lodzie oraz prowadzono regularne treningi w sekcjach szermierki czy kolarstwa. Dzisiaj jest okazja, aby także młodsi kibice zapoznali się z ich historią.

Koszykówka

Pierwsza próba utworzenia drużyny koszykarskiej w Świdniku miała miejsce w roku 1953, a kierownikami sekcji byli wtedy Wacław Kosz i Wojciech Tyczyński. Zespół, składający się w większości z zawodników uprawiających także siatkówkę, rywalizował w gronie dwunastu zespołów ówczesnej A klasy. Mecze rozgrywane były na boisku obok klubowego stadionu. Dużym sukcesem koszykarzy był udział w półfinałowym turnieju mistrzostw Polski Federacji „Stal” w Radomiu. Po zaledwie dwuletnim zapale, przerwa w działalności sekcji trwała aż do 1962 roku. Wtedy to z inicjatywy Jerzego Burdzińskiego i Karola Szczotki, a także ówczesnego prezesa Avii Józefa Jabłońskiego udało się zgłosić drużynę do rozgrywek klasy B. Trenerem został lublinianin Jerzy Seweryński, a na parkiecie występowali: J. Burdziński, J. Rejban, T. Władysiuk, L. Pruszkowski, R. Wocior, J. Toruń i J. Malarski. Wzrosło zainteresowanie tą dyscypliną sportu ze strony młodzieży, co zaowocowało powstaniem zespołów juniorów oraz młodzików występujących w rywalizacji na poziomie wojewódzkim. Seniorzy po wzmocnieniu składu kilkoma zawodnikami z klubów lubelskich (między innymi W. Komorem, A. Olejnikiem, J. Karpińskim, A. Stalewskim czy B. Mozelem), w kolejnych latach zanotowali awans do ligi okręgowej (1964), a następnie do ligi międzywojewódzkiej (1965).

W tym okresie koszykarze korzystali z sali gimnastycznej Liceum Ogólnokształcącego w Świdniku. W 1967 roku juniorzy odnieśli znaczący sukces, zdobywając wicemistrzostwo województwa lubelskiego. Trzon tej drużyny stanowili: A. Gdula, R. Jankowski, J. Jankowski, L. Czop, W. Nierojewski i Z. Szymczak. W latach 1967-69 Avia posiadała silny zespół, który jednak nie potrafił odegrać znaczącej roli w rozgrywkach ligi międzywojewódzkiej. Zarząd klubu postanowił zrezygnować z lubelskiego „zaciągu”, stawiając wyłącznie na mieszkańców Świdnika lub pracujących w naszym mieście. Po objęciu posady szkoleniowca przez Witolda Mazurka pierwsze efekty zaczęła przynosić praca z klubową młodzieżą. W 1971 roku zespół młodzików wywalczył puchar ZMS województwa lubelskiego, pokonując wszystkich lokalnych przeciwników. Natomiast odmłodzona drużyna seniorów w sezonie 1970/71, występując w grupie warszawsko-kielecko-lubelsko-białostockiej ligi międzywojewódzkiej, po raz pierwszy przeszła do decydującej fazy w walce o awans do II ligi.

Niestety, podobnie jak w latach następnych, świdniccy koszykarze, prowadzeni kolejno przez Jerzego Seweryńskiego, Witolda Mazurka, Macieja Mamińskiego i Jerzego Kuryznę, znajdowali się w czołówce ligi, ale nie zdołali przebrnąć przez dalsze eliminacje do grona drugoligowców. Decyzją zarządu klubu sekcja koszykówki została zlikwidowana w sierpniu 1979 roku.

Warto wymienić czołowych zawodników Avii z lat 1962-1979: Robert Bicki, Henryk Barwiński, Konrad Burdziński, Dariusz Czajkowski, Stefan Chodurski, Jerzy Gajzler, Włodzimierz Gajzler, Andrzej Gdula, Kazimierz Gęca, Janusz Hanaka, Grzegorz Jarecki, Zbigniew Jasiński, Ryszard Jankowski, Jerzy Jankowski, Janusz Kasperek, Jerzy Kuryzna, Wiesław Komor, Janusz Krzeczkowski, Leszek Łojek, Tomasz Mamiński, Zbigniew Mącik, Krzysztof Mielniczuk, Witold Mazurek, Bogdan Mozel, Jerzy Nowosad, Marek Nowosad, Witold Nierojewski, Jerzy Ostrowski, Tomasz Ochnik, Kazimierz Ostrowski, Artur Rozwód, Wiesław Rozwód, Zenon Stelmajster, Andrzej Stalewski, Tadeusz Smoczyński, Zbigniew Szymczak, Waldemar Wieczerzak, Krzysztof Woźniak i Zbigniew Woźniak.

Lekkoatletyka

Sekcja powstała w 1954 roku. Pierwsze treningi z grupą entuzjastów „królowej sportu” rozpoczęli: Józef Szewczyk - niestrudzony działacz i sędzia, a następnie Czesław Kuśmirek i Kazimierz Fariaszewski. Najliczniejszą grupę stanowili biegacze, wśród których należy wymienić: Irenę Fariaszewską, Romana Kierepkę, Tadeusza Zakrzewskiego, Karola Szczotkę, Eugeniusza Bączyńskiego i Zdzisława Flisa. Wkrótce do kadry szkoleniowej dołączyli Ludwik Król i Jerzy Pejo. W 1956 roku w Świdniku rozegrano lekkoatletyczny czwórmecz pomiędzy drużynami Lublinianki, Łady Biłgoraj, LZS Chełm i Avii. Drużynowo najlepsi okazali się gospodarze, wśród których między innymi występowali, wygrywając swoje konkurencje: Leszek Kuśmirek (bieg na 100 metrów), Zbigniew Dynysiuk (1500 m), Stanisław Rybarczyk (3000 m), Leszek Tarkowski (skok w dal), Stanisław Stachyra (rzut młotem, rzut dyskiem, skok wzwyż), Kazimierz Jasiński (pchnięcie kulą), Józef Kaczan (skok o tyczce), Elżbieta Słoniec (rzut dyskiem, pchnięcie kulą), W. Borkowski, W. Bogudziński, L. Kuśmirek i L. Tarkowski (sztafeta 4x100 m).

Od początku lat sześćdziesiątych lekkoatletyczna drużyna Avii uczestniczyła w lidze okręgowej. Zawodnicy startowali także w mistrzostwach województwa lubelskiego i Polski. Dyskobolka Elżbieta Słoniec reprezentowała biało-czerwone barwy w meczach juniorów przeciwko NRD, Bułgarii i Czechosłowacji. Zawodniczka ta osiągnęła również największy sukces indywidualny, zdobywając brązowy medal mistrzostw naszego kraju w rzucie dyskiem. Warto dodać, że w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych w Świdniku odbywała się tradycyjna impreza lekkoatletyczna, którą były biegi o Puchar „Głosu Świdnika”. Seniorzy i juniorzy rywalizowali wówczas na dystansach: 1000, 1500 i 2000 metrów. Sekcja przetrwała do roku 1975. Likwidacja nastąpiła za sprawą przebudowy klubowego stadionu. Najzwyczajniej w świecie, przy poszerzaniu boiska piłkarskiego zabrakło miejsca na ... bieżnię.

Czołowymi zawodnikami sekcji lekkoatletycznej byli: Leszek Kuśmirek, Leszek Tarkowski, Stanisław Czajka, Stanisław Sokalski, Krystyna Czajka, Ewa Serpatowska, Lidia Kryczek, Janina Franczak, Marzena Wilk, Janusz Głogowski, Wiktor Bogudziński, Leszek Fleszowski, Paweł Maciejczyk, Krzysztof Stańczak, Włodzimierz Stańczak, Andrzej Lodowski, Tadeusz Zabiegły, Bogdan Ścibior, Antoni Kurtz, Czesław Sobieszek, Aleksander Suski, Janusz Ulrych, Edward Sak, Jacek Włosek, Edward Bach, Paweł Dobrowolski i Jerzy Sutryk. Natomiast do najbardziej zasłużonych działaczy trzeba zaliczyć: Józefa Szewczyka, Czesława Kuśmirka, Ludwika Króla, Jerzego Peja, Henryka Panasiuka, Romana Kierepkę, Mariana Kosa, Bogdana Ścibiora, Mariana Zimnego, Mariana Bartkowiaka, Irenę i Kazimierza Fariaszewskich oraz Tadeusza Zakrzewskiego.

Szermierka

Jak podają klubowe kroniki, założycielem i kierownikiem sekcji był Jan Janiszewski. Garstka zapaleńców najpierw trenowała pod gołym niebem, a następnie w baraku przy ul. Przodowników Pracy (obecnie Al. Lotników Polskich), gdzie później mieściło się „Polmo” FSC. Treningi trwały tylko dwa lata.

Kolarstwo

Sekcja została założona na przełomie lat 1953/54, a przetrwała do końca 1956 roku. Pierwszym i jedynym kierownikiem sekcji był Jerzy Korba. Pionierami wśród zawodników byli Stanisław Grześ i Fryderyk Poniewozik. Ten drugi jako jedyny świdniczanin uczestniczył w Wyścigu Dookoła Polski. W klubie trenowało kilkunastu zawodników, którzy startowali na mistrzostwach województwa, a także w organizowanych w 1955 roku wyścigach dookoła Świdnika.

Hokej na lodzie

Przygoda z tą dyscypliną sportu rozpoczęła się zimą 1955 roku, kiedy to grupa zapaleńców z Bogdanem Jaświłko na czele - organizatorem, zawodnikiem, kierownikiem sekcji i trenerem w jednej osobie - przygotowała taflę na boisku obok liceum przy ówczesnej ul. Świerczewskiego (obecnie ul. Okulickiego). Pierwszy w historii Świdnika mecz hokeja na lodzie drużyna Avii rozegrała z reprezentacją Lublina. Niestety, zapału organizacyjnego wystarczyło tylko na jeden sezon.

Narciarstwo

W zimie 1952 roku grupa bielszczan, skierowanych nakazem pracy do WSK Świdnik, rozpoczęła - pod kierunkiem Leona Barańca - regularne treningi narciarskie. Zorganizowano także pierwsze zawody, a ich trasa biegła wokół ówczesnego osiedla robotniczego. Zaangażowanie grupy około trzydziestu zawodników przetrwało jedynie trzy sezony.

Tenis stołowy

Przez cztery pierwsze lata działalności klubu, treningi tenisa stołowego odbywały się pod okiem organizatora i kierownika sekcji Janusza Aleksandrowicza. W 1956 roku drużyna w składzie z Piotrem Prusem, Józefem Dobroniem, Wojciechem Michalikiem oraz Alfonsem Magrytą bardzo udanie uczestniczyła w turnieju eliminacyjnym o awans do II ligi państwowej rozgrywanym w Cieszynie. Świeżo upieczeni drugoligowcy zaraz po powrocie do Świdnika dowiedzieli się, że sekcja tenisa stołowego Avii została... rozwiązana.

Na podstawie monografii Andrzeja Kwieka „Fabryczny Klub Sportowy Avia w 30-leciu miasta Świdnika” opracował Jacek Kosierb.