Ściągawka ze świątecznych imion

Wiktoria – to imię pochodzenia łacińskiego; w mitologii rzymskiej nosiła je bogini uosabiająca zwycięskie siły Jowisza, a zatem była to bogini zwycięstwa, utożsamiana z grecką Nike. W wykazach hagiograficznych spotykamy jednak tylko trzy święte tego imienia. Wiktoria męczennica z Sabiny jest z nich najbardziej znana. Jednak to imię nosiła brytyjska królowa Wiktoria (1819-1901), od imienia której powstały nazwy: Wiktoria – stan Związku Australijskiego, wiktoriański styl, Jezioro Wiktorii, Wodospad Wiktorii, Wyspa Wiktorii czy Ziemia Wiktorii, a nawet byliny wiktoria królewska.

Adam – to imię powszechnie kojarzone z Biblią, lecz jego pochodzenie nie jest znane. Wywodzi się je z sumeryjskiego, akkadyjskiego, arabskiego i hebrajskiego. Ostatni źródłosłów, „adhamah”, znaczy ziemia, więc imię znaczyłoby rolnik albo że człowiek powstały z ziemi do ziemi wróci. Świętych i błogosławionych o tym imieniu jest ośmiu, ale jedyny istotny to Adam, praojciec rodzaju ludzkiego. Wielu jest wszakże Polaków – Adamów, na przykład Mickiewicz, Naruszewicz, Hanuszkiewicz, Bahdaj.

Ewa – jest imieniem biblijnym; z hebrajskiego „hawwa” – dająca życie, matka. Święte tego imienia są dwie (męczennica Ewa z Dreux, Ewa z Leodium), lecz najważniejsza jest Ewa, matka wszystkich żyjących. Z Polek znamy, na przykład aktorkę Ewę Wiśniewską; z działaczek społecznych Evę Peron; z bohaterek literackich Ewę Pobratymską („Dzieje grzechu” S. Żeromskiego).

Piotr – to chrześcijańskie imię greckie (Petros), pochodzące od wyrazu „Petra” – skała, opoka. Świętych tego imienia jest ponad 100, z których najważniejsi to: Piotr apostoł, Piotr Chryzolog, Piotr Damiani, Piotr Kanizy doktor Kościoła, Piotr Klawer, Piotr Alojzy Maria Chanel, Piotr Julian Wymard. Imię jest niezwykle popularne, bo to na przykład dwóch malarzy niderlandzkich Bruegelów (ojciec i syn), irlandzki aktor O`Toole, a także nasi – choćby lubelskie aktor Wysocki czy zamojski prozaik Szewc.

Szczepan – pochodzi z greckiego i jest formą imienia Stefan. Można więc powiedzieć, że – niejako – każdy Szczepan to Stefan i odwrotnie. Stąd tyko Szczepan święty jest obecnie w hagiografii, i to rodzimego obyczaju, a inni muszą być Stefanami. Od nazwiska wszakże mamy św. Stanisława ze Szczepanowa (Szczepanowskiego).

Gerard – pochodzi z germańskiego, a znaczy oszczep i mężny, odważny, trwały, mocny. Świętych Gerardów jest dziewiętnastu, z których najważniejsi to: biskup Csanad (Węgry) i Gerard Majella. Wśród naszych zapisał się Gerard Wilk, baletmistrz.

Dawid – pochodzi z hebrajskiego „dud” – kochanie, czy „dod” – kochania godny. Z Biblii znamy króla Dawida, autora psalmów. W historii zapisali się święci, w liczbie osiemnastu, między innymi biskup Menevii, III Odnowiciel król Gruzji, I król Szkocji.

Seweryn – imię pochodzenia łacińskiego (od Severus), oznaczające za pomocą sufiksu –inus pochodzenie, przynależność, na przykład syn Sewera. Wśród świętych jest Seweryn z Noryku. Wśród współczesnych – Andrzej Seweryn (z nazwiska), aktor polski i francuski.

Sylwester – imię pochodzenia łacińskiego o znaczeniu: leśny, mieszkający w lesie. Jest to imię kilku papieży, na przykład Sylwestra I (314-335). W postaci Lasota jest dziś nazwiskiem.

Mieczysław – imię sztuczne pochodzenia słowiańskiego, dziś rozumiane jako „sławny mieczem”. Kojarzono je z Mieszkiem (Mieszka chciano wysunać na ołtarze). Nasi to, na przykład Czechowicz, albo w formie żeńskiej – Ćwiklińska. Zresztą, jest to imię bardzo popularne.

Opr. S. Myk