W rocznicę legendarnego lotu

18 maja 1938 roku Tadeusz Góra dokonał historycznego wyczynu pokonując szybowcem PWS 101, 578 kilometrową trasę z Bezmiechowej w Bieszczadach do Solecznik Małych pod Wilnem. Międzynarodowa Federacja Lotnicza wyróżniła go za to osiągnięcie, jako pierwszego pilota na świecie, medalem Lilienthala.
W przeddzień 75 rocznicy historycznego lotu, w terminalu Portu Lotniczego Lublin otwarta została wystawa obrazów Waldemara Zakrzewskiego. Nosi ona tytuł „Samoloty Tadeusza Góry” i jest poświęcona statkom powietrznym, którymi w czasie bogatej kariery pilota wojskowego i cywilnego, latał Tadeusz Góra.
Waldemar Jakson, burmistrz Świdnika, przemawiając podczas otwarcia dziękował gospodarzom portu za udostępnienie terminalu, podkreślając ich wkład w promocję i budowę lokalnej tożsamości regionu, opartej w dużej mierze na tradycjach lotniczych.
Dariusz Krzowski, wiceprezes PLL zdeklarował chęć goszczenia podobnych wydarzeń w przyszłości.
Akcentem artystycznym był występ dzieci z Dziecięcego Teatru Ruchu działającego w Miejskim Ośrodku Kultury. Wykonały one piosenkę „Kubuś Wspaniały” nawiązującą do rekordowego lotu Tadeusza Góry.
Wystawę można oglądać do 3 czerwca.

Świdnik wysokich lotów

***

Rok 2008 jest ważny dla historii światowego lotnictwa splecionej z historią naszego miasta. W styczniu, nestor polskiego lotnictwa, Zasłużony dla Miasta Świdnika, generał brygady pilot Tadeusz Góra skończył 90 lat. Na tę uroczystość licznie przybyli jego przyjaciele i znajomi.
Maj przyniósł nam kolejny jubileusz. 70 lat temu, 18 maja 1938 r., w swój rekordowy lot na szybowcu PWS 101 pilot Góra wystartował z Bezmiechowej koło Leska, by po pokonaniu odległości 577,8 km wylądować na łące w Małych Solecznikach koło Wilna. Za pokonanie bariery 500 km w locie szybowcowym, jako pierwszy na świecie, otrzymał Medal Lilienthala przyznany przez Międzynarodową Federację Lotnictwa (FAI). By ten jubileusz uczcić zorganizowane zostały uroczystości w miejscu startu oraz w miejscu lądowania T. Góry.

BEZMIECHOWA
17 maja, z inicjatywy Politechniki Rzeszowskiej, która jest właścicielem Ośrodka Szybowcowego im. Tadeusza Góry w Bezmiechowej, spotkali się tam miłośnicy awiacji z Polski i zagranicy. Przybyły władze uczelni technicznych, seniorzy lotnictwa, media. Udział w spotkaniu wziął też gen. Tadeusz Góra, który dzięki uprzejmości prezesa firmy Heliseco, Wojciecha Jabłońskiego, wraz z nim oraz z burmistrzem Waldemarem Jaksonem przyleciał ze Świdnika śmigłowcem.
Uroczystości rozpoczęto od złożenia kwiatów u podnóża szczytu Słonnego, pod obeliskiem ku czci szybowników. Uczynił to osobiście Tadeusz Góra, któremu asystował Waldemar Jakson i Nikodem Buchowiecki, prezes świdnickiego Klubu Seniorów Lotnictwa.
Dalsza część obchodów 70-lecia przelotu odbyła się na szczycie góry w hangarze ośrodka szybowcowego. Organizatorzy przekazali gen. Tadeuszowi Górze oraz zaproszonym gościom okolicznościowe medale. Dzieci ze Szkoły Podstawowej im. Szybowników Polskich w Bezmiechowej wykonały hymn szkoły. Generał Góra nie krył wzruszenia, słysząc wyśpiewywany dziecięcymi głosami tekst refrenu: „Tadeusz Góra w słońcu i chmurach ścigał diamenty, tęsknoty, sny. Ku źródłom tęczy z marzeń dziecięcych za jego cieniem poszybuj ty”.

MAŁE SOLECZNIKI
Uroczystości w miejscu lądowania, na Litwie, zorganizowane zostały przez samorząd regionu solecznickiego tydzień po Bezmiechowej, 24 maja. Zainaugurowano je w kościele pw. św. Jerzego w Małych Solecznikach Mszą św. odprawioną w intencji Tadeusza Góry i w podziękowaniu za jego wyczyn. Proboszcz parafii wyraził żal, że T. Góra nie mógł przybyć, ale jednocześnie zapewnił i prosił o przekazanie zapewnienia, że „My w Solecznikach o nim myślimy i za niego modlimy się”.
Na dalszą część uroczystości przeniesiono się z kościoła pod budynek Szkoły Podstawowej w Małych Solecznikach. Na ścianie tej szkoły przed dwoma laty, w 68 rocznicę przelotu, odsłonięto pamiątkowe tablice w języku polskim i litewskim. W tych uroczystościach wziął udział konsul RP na Litwie, władze rejonu z merem Leonardem Talmontem (którego matka chrzestna mieszka w Świdniku!), prezes solecznickiego oddziału Związku Polaków na Litwie Zdzisław Palewicz, burmistrz Świdnika Waldemar Jakson, przewodniczący rady miasta Janusz Królik, radny miejski Jacek Zakrzewski, wicestarosta Zbigniew Twaróg, seniorzy lotnictwa ze Świdnika, uczniowie lokalnej szkoły oraz mieszkańcy Małych Solecznik, którzy mimo niezbyt sprzyjającej pogody licznie przybyli na spotkanie.
Burmistrz W. Jakson zwrócił się do uczniów: “Połączyła nas postać Tadeusza Góry, który niech będzie wzorem dla młodego pokolenia”. Na zakończenie uroczystości dyrektor szkoły Danuta Butko, burmistrz Waldemar Jakson i mer Leonard Talmont posadzili sadzonkę dębu, na pamiątkę 70. rocznicy historycznego przelotu.

Piotr R. Jankowski

Głos Świdnika nr 21/2008
Fot. Piotr R. Jankowski