Chór "Arion"

W roku 1965, przy Zakładowym Domu Kultury WSK, miłośnik śpiewania Ziemowit Barczyk skrzyknął kilkunastu mężczyzn lubiących śpiewać i powołano zespół śpiewaczy - chór. Pierwszym instruktorem i dyrygentem został Henryk Maruszak, prezesem zespołu Czesław Wierucki.

Zespół, rekrutujący się głównie spośród pracowników WSK, przyjął nazwę "Chór męski - ARION". Z początkiem roku 1966 prowadzenia chóru podjął się prof. Tadeusz Chyła. Pomimo postawionych przez niego wysokich wymagań wokalnych oraz wprowadzonej dyscypliny zespół rozrastał się i wkrótce liczył około 50 osób. Stał się ważnym reprezentantem zakładu WSK i miasta Świdnik.
W pierwszym 5. leciu "ARION" zanotował na swoim koncie udział w 70 imprezach artystycznych. Brał udział w imprezach wojewódzkich i ogólnokrajowych, odnosząc sukcesy. Np.:
- w 1967 r. – Lubelski Festiwal Kulturalny Związków Zawodowych – I miejsce,
- w 1967 r. – Wojewódzki Konkurs Pieśni Wojskowych – II miejsce,
- w 1968 r. – Ogólnopolski Konkurs Pieśni Zaangażowanej w Katowicach - II miejsce,
- w 1968 r. – Ogólnopolski Konkurs Pieśni Pokoju – I miejsce,
- w 1969 r. – Ogólnopolski Konkurs Pieśni Zaangażowanej – I miejsce,
- w 1970 r. – Wojewódzki Festiwal Związków Zawodowych – I miejsce.

Występował też w Filharmonii Poznańskiej oraz 3-krotnie w telewizji. W latach 70-tych część kolegów z „ARIONU” śpiewała również w kościele parafialnym w Kazimierzówce pod kierunkiem organisty Zenona Walczaka. W 1978 r. chór wystąpił w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie.

W 1980 r. z opieki nad chórem zrezygnował ZDK WSK, rozwiązując umowę z prof. Chyłą. Chór nie rezygnuje jednak ze śpiewania, pozyskuje przychylność i opiekę Spółdzielni Mieszkaniowej. W 1981 r. dzięki związkowi Solidarność i prof. Chyle, chór nawiązuje współpracę z Teatrem Muzycznym w Lublinie. Wspólnie organizują cykl koncertów kolęd i pastorałek w kościele Powizytkowskim w Lublinie, w kościele w Puławach, w Pałacu Małachowskich w Nałęczowie. Współpraca zaowocowała też organizacją koncertów na rzecz ochrony zabytków kultury polskiej w Krakowie i lubelskiego Starego Miasta.

W 1982 r. formalnie chór „ARION” zawiesił działalność, ale jego członkowie nie zaprzestali śpiewania. Dzięki ich zapałowi i zamiłowaniu do śpiewu, szczególnie Stefana Gumienniaka, chór w dalszym ciągu śpiewał w kościołach Świdnika i okolic na chwałę Bogu. Dzięki życzliwości ks. Andrzeja Kniazia chór mógł prowadzić próby w sali katechetycznej parafii pw. Chrystusa Odkupiciela. Próby prowadził całkowicie społecznie Romuald Gumienniak. Śpiewano przy współpracy organistów w kościołach. Taka sytuacja nie dawała pełnego zadowolenia, należało podjąć decyzję o tym, co dalej.

Zahartowani miłośnicy śpiewu chóralnego nie rezygnują ze śpiewania i w listopadzie 1990 r. organizują się w Towarzystwo Śpiewacze "ARION". Prezesem Towarzystwa zostaje Edward Gruszczyński a opiekę muzyczną i dyrygenturę przyjmuje ponownie Henryk Maruszak. Próby odbywają się w baraku gościnnego Aeroklubu.

Wkrótce przeniesiono się do sali katechetycznej kościoła pw. NMP Matki Kościoła, dzięki zawsze życzliwemu śp. Ks. Janowi Hryniewiczowi ówczesnemu dziekanowi. Chór odwdzięczał się organizując koncerty najpiękniejszych polskich pieśni i kolęd, ubogacając nimi Msze św. w kościołach świdnickich i okolicznych parafiach. Niezapomniany ks. Jan w kronice chóralnej napisał:
"Podtrzymując polską tradycję, polską kulturę, wiarę i patriotyzm "ARION" śpiewem krzepi serca starszych, uczy młodzież. Potrafi występować w harmonii z chórem Parafialnym, z chórem Spółdzielni Mieszkaniowej "Tercja" , z orkiestrą WSK. Spełnia w mieście piękną rolę kulturalno-religijno-patriotyczną".

W latach 1991-95 chór dawał oprawę muzyczną uroczystości kościelnych i świąt państwowych. Występował w salach Zakładowego Domu Kultury i Spółdzielczego Domu Kultury, w kościołach Świdnika, Mełgwi, Kazimierzówki, Świdnika Dużego, Wólki, Nałęczowa, Krasnobrodu i Lublina. Śpiewał na zaproszenia m. in. Stowarzyszenia b. Więźniów Politycznych Zamku Lubelskiego, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Lubelskiej Rodziny Katyńskiej i Związku Więźniów Politycznych okresu 1939-89.

Wkraczając w 4-te dziesięciolecie działalności zespół angażuje się w Ruch Artystyczny Seniorów. Członkowie zespołu, chociaż w większości zaawansowani wiekiem, dzięki śpiewaniu są wciąż młodzi duchem. Chórowi prezesuje Czesław Pałka. W roku 1996 chór wygrywa kwalifikacje wojewódzkie na Ogólnopolski Przegląd Artystycznego Ruchu Seniorów (ARS) w Bydgoszczy, gdzie w doborowej stawce zespołów chóralnych zajmuje III miejsce.
W roku 2000 i 2004 zespół ponownie zdobywa kwalifikacje na ARS do Bydgoszczy, lecz z braku funduszy na wyjazdy rezygnuje z udziału. Nie rezygnuje natomiast z udziału w Jesiennych Przeglądach Twórczości Artystycznej Seniorów na szczeblu wojewódzkim. Chór bierze udział w półfinałach i finałach konkursu w
Hrubieszowie i Dęblinie. Zdobywa trzykrotnie puchary marszałka województwa lubelskiego (2002, 2003, 2005)

Czwarte dziesięciolecie, to głównie lokalna praca zespołu. Zespół ma piękny repertuar złożony z kolęd, pieśni maryjnych i patriotycznych. Jest zapraszany na występy okazjonalne, uroczystości kościelne i świeckie. Chór śpiewa w: Świdniku, Kazimierzówce, Mełgwi, Wierzchowiskach, Ćmiłowie, Głusku, Łańcuchowie, Piaskach, Łęcznej, Nałęczowie, Wysokim, Nieliszu, Paarach i Lublinie (w katedrze i przy szopce bożonarodzeniowej). Bierze także udział w wyjazdach pielgrzymkowych: Licheń, Toruń, Św. Krzyż, Bieliny, Kraków–Łagiewniki, Zakopane, Ludźmierz, Stary Sącz.

Wspólnie z chórem Parafialnym zespół bierze udział w oprawie muzycznej uroczystości Bożego Ciała, organizuje koncerty kolęd. Od 2001 r. chór pogłębia wielkopostne przeżycia wiernych śpiewając „Pasję” podczas Mszy św. Niedzieli Palmowej (Świdnik) i nabożeństwa Wielkiego Piątku (Kazimierzówka).

Maestro Henryk Maruszak za przyczyna również opieki nad "Arionem" jest doceniany przez władze miasta i społeczeństwo Świdnika i wyróżniany: w 2000 r. – Artystyczną Nagrodą Burmistrza, w 2001 r. – tytułem "Świdniczanina Roku", w 2004 r. otrzymuje Oficerski Krzyż Odrodzenia Polski.

Natomiast chórzyści z okazji 50. lecia nadania praw miejskich Świdnikowi wyróżnieni zostali odznaczeniami państwowymi. Byli to: Jan Molik – Oficerski Krzyż Odrodzenia Polski, Leszek Kotorowicz i Czesław Pałka – srebrne Krzyże Zasługi.

W 2005 r. „ARION” obchodzi 40-lecie działalności. Wszyscy chórzyści z odpowiednim „stażem śpiewania” otrzymali złote, srebrne i brązowe Odznaki Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, a "ARION" tytuł "Zasłużony dla miasta Świdnika".

W piątym dziesięcioleciu działalności ARION podtrzymuje intensywność pracy i występów (ponad 30 występów w roku). Bierze udział w uroczystościach, występuje okazjonalnie na zaproszenia w Świdniku i okolicach oraz w przeglądach i festiwalach.

Dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta i Starostwa, zespół stopniowo wyposaża się w jednolite stroje, co jest szczególnie ważne na występach konkursowych. Zespół organizuje wyjazdy artystyczno-pielgrzymkowe do: Wadowice, Kalwaria Zebrzydowska, Kraków, Św. Krzyż, Kałków, Częstochowa, Bieliny, Jabłeczna, Kodeń, Leśna Podlaska ,Niepokalanów, Łańcut, Kalwaria Pacławska, Leżajsk, Janów Lubelski, Dukla, Krosno, Bóbrka, Solina, Svidnik (Słowacja). Odwiedza także Polaków na Białorusi (Grodno, Raduń, na Ukrainie (Mościska,, Brzuchowice, Lwów), na Litwie (Soleczniki, Wilno).

W dalszym ciągu ARION uczestniczy w Jesiennych Przeglądach Twórczości Artystycznej Seniorów w Dęblinie zdobywając: nagrodę główną i puchar Burmistrza Miasta Dęblin (2006, 2013), nagrody rzeczowe (2007,2009,2010). Chór bierze udział w Festiwalu Pieśni Maryjnej w Górecku Kościelnym za każdym razem zdobywając wyróżnienia: Bursztynowy Różaniec (2010), Srebrny Różaniec – II miejsce (2009, 2011, 2013).

W 2009r na 55-lecie Miasta Świdnik również chórzyści zostali docenieni i otrzymali odznaczenia państwowe:
- złoty Krzyż Zasługi – Antoni Gumienniak,
- srebrny Krzyż Zasługi – Jan Moskal, Zenon Szlendak,
- brązowy Krzyż Zasługi – Bronisław Łagowski, Karol Wójcikiewicz.
W 2010r „ARION” obchodził 45-lecie działalności. Otrzymał wiele gratulacji, podziękowań i życzeń. Został doceniony otrzymując:
- odznakę honorową „Zasłużony dla województwa lubelskiego”
- nagrodę kulturalną województwa lubelskiego,
- odznakę AMICUS CIVITATIS (przyjaciel miasta) od Burmistrza Miasta Świdnik
-odznaki AMICUS CIVITATIS indywidualnie dla: Zygfryd Juszczyński, Leszek Kotorowicz, Czesław Pałka.

Chór „ARION” pracuje pod opieką Miejskiego Centrum Kultury. Opiekę muzyczną nad zespołem podtrzymuje maestro Henryk Maruszak, natomiast naukę i dyrygenturę przejęła Magdalena Celińska.

Zespołowi prezesują kolejno:
Zygfryd Juszczyński
Jan Moskal
Ryszard Kot
i aktualnie Andrzej Wiśnioch.

Trzon chóru tworzą, pracujący w zespole od pierwszego 5-lecia:, Leszek Kotorowicz, Kazimierz Kozieł, Bronisław Łagowski, Jan Moskal, Zenon Szlendak oraz chórzyści: Romuald Czemerys, Tadeusz Czerwonogrodzki, Zygfryd Juszczyński, Ryszard Kot, Konstanty Krzyżanowski, Henryk Książek, Stanisław Łobodzki, Bohdan Papierz, Ryszard Prochota, Wiesław Rowiński, Grzegorz Sarzyński, Jan Sobczak, Andrzej Steć, Andrzej Wiśnioch, Roman Szaniawski, Stanisław Traczyński, Stanisław Wlazły, Wiesław Zając.

W okresie 48 lat istnienia w chórze również śpiewali: Zygmunt Aksamirski, Ryszard Białoszewski, Józef Chudyga, Antoni Cięszczyk, Stefan Fiszer, Ryszard Gabryś, Władysław Grotel, Antoni Gumienniak, Hipolit Kołaczkowski, Jan Kosior, Tadeusz Maksymiuk, Zdzisław Miazek, Teodor Osek, Janusz Pietroń, Jerzy Rolberg, Tadeusz Rozwód, Marian Stępień, Tadeusz Stodulski, Franciszek Sysa, Władysław Szuba, Kazimierz Szczygieł, Tadeusz Witkowski, Witold Woliński, Piotr Wybrański
Zmarli byli członkowie chóru: Adamczyk Jan, Barczak Stanisław, Barczyk Ziemowit, Bartecki Zygmunt, Bodio Józef, Bubicz Jan, Czapnik Antoni,Chojniak Jan, prof. Chyła Tadeusz, Czul Stanisław, Dądalski Kazimierz, Depta Antoni, Derdej Henryk, Dorożuk Mieczysław, Drąg Gracjan, Dziarnowski Stanisław, Dziurka Ryszard, Głąb Wiktor, Gruszczyński Edward, Gryma Edward, Gumienniak Stefan, Kamieniecki Władysław, Karbownik Leonard, Kępka Bogusław, Kiejda Piotr, Kijanka Franciszek, Kolak Stefan, Komorowski Tadeusz, Królik Stanisław, Łaszcz Kazimierz, Najewski Ryszard, Malinowski Jan, Molik Jan, Nazaruk Kazimierz, Pałka Czesław, Pisulak Marian, Przybysławski Józef, Pucek Józef, Rysztak Wacław, Sikora Adolf, Sołek Bronisław, Steć Kazimierz, Stefaniszyn Michał, Synówka Józef, Ścibior Ryszard, Świderski Leszek, Tarasiewicz Zygmunt, Torczyński Adam, Ubysz Longin, Wawszczak Władysław, Wierucki Czesław, Wilczyński Czesław, Zawadzki Władysław, Zawadzki Wojciech, Zuhlke Władysław.

Opracował: Zygfryd Juszczyński