Witkowski Ryszard
ps. Romuald, Orliński, pilot, instruktor

Ryszard Witkowski urodził się 9 maja 1926 r. w Milanówku.
Z lotnictwem zetknął się przed wojną na kursach modelarskich prowadzonych w 197. Mazowieckiej Drużynie Harcerzy.

W konspiracji od 1941 r. Najpierw w NOW, gdzie działał jako „Romuald”, następnie został zaprzysiężony w Armii Krajowej, przyjmując pseudonim „Orliński”. W VII Obwodzie „Obroża” Okręgu Warszawskiego AK, m.in. był kolporterem tajnej prasy („Walka”, „Biuletyn Informacyjny”, „Insurekcja”). Działał w osłonie zrzutów na placówce „Solnica” koło Grodziska Mazowieckiego. Po Powstaniu Warszawskim był współpracownikiem komórki „Foto” Delegatury Rządu na Kraj. Umiejętności fotograficzne zdobył w domu, wychowywany przez matkę, fotografkę prowadzącą zakład fotograficzny w Milanówku.

Uczył się na tajnych kompletach, maturę zdał w 1945. W 1962 r. ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej z tytułami inż. mech. i mgr. inż. lotnictwa.

W 1945 r. ukończył kursy szybowcowe (Diamentowa Odznaka Szybowcowa w 1965 r.), a w 1946 r. kurs pilotażu samolotowego w Cywilnej Szkole Pilotów i Mechaników w Ligotce Dolnej.
W 1949 r. rozpoczął pracę w Głównym Instytucie Lotnictwa w Warszawie. W tym samym roku został aresztowany. Po dwóch miesiącach zwolniony, został jednak usunięty z pracy w Instytucie i pozbawiony prawa latania.
Do pracy w GIL powrócił na początku 1955 r., kiedy przywrócono mu licencję pilota i prawo do latania. Zatrudniony został w Dziale Badań w Locie. W tym samym roku był jednym z pięciu pierwszych Polaków, którzy uzyskali licencje pilotów śmigłowcowych. Zainicjował wznowienie lotów na eksperymentalnym śmigłowcu BŻ-1 GIL, a w 1959 oblatał prototyp BŻ-4 Żuk.
Mistrzowsko opanował pilotaż śmigłowców, w tym również świdnickich. Na SM-1 ustanowił rekord świata w czasie wznoszenia na 3000 metrów i wykonał pierwsze w Polsce górskie lądowanie śmigłowca na górze Żar. Sanitarną wersją tego śmigłowca wykonywał pierwsze w kraju loty w górach.

Jako pilot pracował dla agend ONZ – WHO i FAO w Szwecji, Libii, Jugosławii, Nigerii, Kanadzie i Indonezji, korzystając z doświadczeń zdobytych w latach 70., przy adaptowaniu produkowanego w Świdniku śmigłowca Mi-2 do potrzeb agrolotnictwa.
Wspierał organizację lotnictwa śmigłowcowego. Kilku pilotów z Kętrzyna przeszkolonych przez Ryszarda Witkowskiego latało później w Świdniku, w W-580, ZEUŚ i Heliseco.

Ryszard Witkowski przyjaźnił się z pilotem Tadeuszem Górą i innymi pilotami ze Świdnika. Od 1958 był członkiem lotniczej komisji egzaminacyjnej Ministerstwa Komunikacji. W marcu 1976 r. egzaminował (PLKE Polska Lotnicza Komisja Egzaminacyjna), na licencję zawodowego pilota śmigłowcowego, Kazimierza Witka i Leszka Szczepaniaka, prezesa KSL Świdnik.

W 1986 r., w związku z chorobą błędnika, zakończył latanie. Pozostał jednak w Instytucie Lotniczym, gdzie m.in. programował próby w locie śmigłowca PZL Sokół. Pracował w Głównej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, był biegłym sądowym w tym zakresie.
Był aktywnym działaczem Aeroklubu Polskiego, Międzynarodowej Federacji Lotniczej FAI i SIMP. W 1990 r. został prezesem utworzonego w Warszawie Klub Pilotów Doświadczalnych. W 2009 r., po 19 latach pełnienia funkcji prezesa, ze względu na stan zdrowia złożył rezygnację.

Ryszard Witkowski był autorem i tłumaczem publikacji z dziedziny lotnictwa, np. autobiografii pilota Jana Zumbacha.
Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim OOP, w 1993 r. medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oraz w 2017 r. Złotym Medalem Wiropłatowy, przyznanym przez Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) w uznaniu zasług dla popularyzacji sportu śmigłowcowego.

Ryszard Witkowski zmarł w nocy 14 marca 2022 r. Przeżył 96 lat.

opr. Piotr R. Jankowski
relacja Leszka Szczepaniaka, 15 marca 2022 r.
https://tiny.pl/9n76r

fot. wykonane w 2013 r. podczas wizyty członków Klubu Pilotów Doświadczalnych oraz Klubu Seniorów Lotnictwa ze Świdnika w Porcie Lotniczym Lublin