Gajewski Stanisław

Stanisław Gajewski urodził się w 1923 roku
Mieszkał z rodziną na polskich ziemiach na Wschodzie, na Wołyniu. W czasie wojny służył w utworzonej II Armii Wojska Polskiego.
Po latach wspominał:
„Gdy w 1944 r. Rosjanie ogłosili nabór do II Armii WP i można było wybierać specjalność, postawiłem na latanie. W tym czasie mieszkaliśmy z rodziną w Łucku po ucieczce z najniebezpieczniejszych terenów Wołynia gdzie nacjonaliści ukraińscy mordowali Polaków. Jadąc pociągiem do Sum, przeżywałem wraz z innymi koszmar. Często na stacjach słyszeliśmy jak Rosjanie szeptali: do jakiego wojska polskiego, do kopalń Donbasu jedziecie. Szczęściem okazało się to nieprawdą. Szkoliłem się najpierw na lotniczym kursie przygotowawczym w Bugurusłaniu. Przyroda decydowała, kto wytrzyma. Przy mrozach dochodzących do minus 40 stopni lataliśmy m.in. na w UT 2 w otwartych kabinach. Często o głodzie i bez odpowiedniego ubrania. Była to prawdziwa szkoła przetrwania. Później w podobnych warunkach lataliśmy w Wojskowej Szkole Lotnictwa Bombowego w Engelsie m.in. na samolotach R-5, SB i Pe-2. Po dwóch latach, ci, którzy wytrzymali zostali skierowani do Polski i tutaj dopiero mieliśmy promocję, dostaliśmy pierwsze stopnie oficerskie.”
Przez 6 lat służył w wojsku polskim, bazując głównie na lotniskach w podpoznańskiej Ławicy, Malborku i Bydgoszczy.
Po odejściu z wojska był inspektorem wyszkolenia lotniczego w Szczecinie. W 1953 r. został kierownikiem wyszkolenia Aeroklubu Fabrycznego w Świdniku. Było tu wówczas sporo samolotów i pełno pracy, bo wojsko i zakład potrzebowali pilotów. Aeroklub w Świdniku był później wyjątkowy w Polsce, bo posiadał sekcję śmigłowcową.
Gajewski był jednym z pierwszych polskich pilotów śmigłowcowych. Piątka pilotów została wyszkolona w roku 1956. Było to dwóch pilotów fabrycznych, Stanisław Gajewski i Ryszard Kosioł, 2 pilotów z 43 Przedstawicielstwa Wojskowego przy WSK, por. pil. Janusz Ochalik i por. pil. Tadeusz Papajski oraz pilot z Instytutu Lotnictwa mgr inż. Ryszard Witkowski. Szkolili się na pięciu maszynach Mi-1 dostarczonych do Świdnika przez ZSSR na początku 1956 r.
Jako drugi w kraju pilot cywilny (po Ryszardzie Kosiole), pilot Gajewski otrzymał licencję śmigłowcową i uprawnienia instruktora. Wkrótce został pilotem doświadczalnym i szefem personelu lotniczego WSK Świdnik. Podwładnych przybywało z każdym rokiem, bo rozwijała się produkcja i usługi agrolotnicze.
W 1957 roku Stanisław Gajewski ustanowił w Świdniku dwa rekordy świata:
- w szybkości wznoszenia na wysokość 3000 metrów (uzyskał czas 6 min. i 45,6 s),
- w osiągnięciu maksymalnego pułapu lotu śmigłowca (wzleciał na 6.394 m).
3 lutego 1961 roku Stanisław Gajewski wykonał pierwszy lot na wyprodukowanej w Świdniku, pod okiem Jerzego Tyrchy, modyfikacji SM-1 oznaczonej symbolem SM-2 i przeznaczonej głównie dla użytkownika wojskowego.
Pilot śmigłowcowy I klasy Stanisław Gajewski latał na wszystkich produkowanych w zakładzie typach śmigłowców, w tym na SM-1, SM-2, Mi-2, a później również na W-3 Sokół. Wraz z rozwojem eksportu, do szkolenia przybywało także cudzoziemców. Laszował na pilotów Belgów, Jugosłowian, Węgrów, Irakijczyków, Wietnamczyków, Irańczyków i nawet Brazylijczyka.
W roku 1986 roku Gajewski został przewodniczącym koła Klubu Seniorów Lotnictwa w Świdniku.
W 1990 roku odszedł na emeryturę i zamieszkał w Puławach. Zaliczonych miał 10 tys. godzin za sterami samolotów i śmigłowców.
Stanisław Gajewski zmarł 2 lipca 2011 roku. Pogrzeb odbył się 6 lipca w kościele garnizonowym w Puławach. Pochowany został na cmentarzu parafii Miłosierdzia Bożego w Puławach, przy ul. Piaskowej, sektor B (rząd XII, pole 131).
opr. Grzegorz Cel, red. Piotr R. Jankowski
źródła:
Grobonet Puławy
Klub Seniorów Lotnictwa Świdnik
M. Mikołajczuk, Lotnictwo - Magazyn o lotnictwie wojskowym, cywilnym i kosmonautyce, listopad 2009
http://www.samolotypolskie.pl/samoloty/2707/86/SM-1
Za Wolność i Lud nr 36/1975