Gruszczyński Antoni

Urodził się w 1863 roku, zmarł w 1927 roku.
Pochodził z Województwa Kieleckiego. Przeniósł się na teren obecnego Świdnika w 1893.
W 1893 Antoni Gruszczyński sprzedał swoją ziemię pod Kielcami i zakupił ziemię na terenie Świdnika, w okolicach dzisiejszej ulicy jego imienia.
Ta przeprowadzka była związana z losami jego brata – Franciszka Gruszczyńskiego – księdza profesora Kieleckiego Seminarium Duchownego, zesłanego na Sybir w 1893. Pieniądze ze sprzedaży ziemi Antoni Gruszczyński przekazywał władzom carskim, aby sprowadzili jego brata. Bezskutecznie. Franciszek Gruszczyński należał do grupy profesorów wysłanych na Syberię - dostał wyrok 3 lat z prawem powrotu po 10 latach. Car Aleksander II wyrok skrócił, jednak ksiądz nie skorzystał z aktu łaski i zmarł na Syberii.
Antoni Gruszczyński działał w sejmiku lubelskim. Założył kółko rolnicze, był dobrym gospodarzem, działał na rzecz podniesienia kultury rolnej na terenie Świdnika. Był społecznikiem, założył kasę zapomogowo-pożyczkową, w jej ramach rolnicy objęci byli również ubezpieczeniem, co było wyjątkowe w tamtych czasach.
Jak wspomina jego wnuczka, Teresa Gruszczyńska – polonistka ze Szkoły Podstawowej nr 3 - był również bardzo mądrym „życiowo” i zaradnym człowiekiem. Wykształcił 3 synów, chociaż w tamtym okresie, ze względu na duże koszty, mało kto decydował się na kształcenie tylu potomków. Pozostałym swoim dzieciom ofiarował ziemię i pieniądze na zagospodarowanie. Jeden z jego synów został architektem, studiował w Paryżu. Drugi - inżynierem elektrykiem, a trzeci syn, Leon Gruszczyński, ojciec Teresy Gruszczyńskiej, był zawodowym wojskowy. Walczył w Legionach Piłsudskiego oraz na froncie II wojny światowej.

„Z opowieści rodzinnych i z tego, co pamiętam, to dziadek mówił o tym, że są dwie wartości największe na świecie, których nie zabierze złodziej, ogień ani woda. Mówił, że to jest wiedza czyli wykształcenie i ziemia, która zawsze da człowiekowi możliwość godnego przeżycia i szacunek ludzki” – opowiadała o swoim dziadku pani Teresa Gruszczyńska.

Opracowała: Magdalena Mazurek Chlebuś
Uzupełnienie: Piotr R. Jankowski, na podstawie ustnej relacji Teresy Gruszczyńskiej z 8 maja 2013 roku