Powrót do Bezmiechowej
3 rocznica śmierci gen. Tadeusza Góry

Powrót do Bezmiechowej

Bezmiechowa – niewielka miejscowość w Bieszczadach, położona u stóp pasma Gór Słonnych. Stąd właśnie 18 maja 1938 roku Tadeusz Góra, nestor polskiego szybownictwa, świdniczanin, rozpoczął swój rekordowy lot. Siedząc za sterami szybowca PWS-101, ten 20lletni wówczas lotnik, doleciał aż pod Wilno pokonując dystans 578 km. Ustanowił tym samym rekord świata. Za swój wyczyn otrzymał – jako pierwszy pilot na świecie - medal Lilienthala, najwyższe odznaczenie lotnicze. 24 maja w Bezmiechowej odżyły wspomnienia i chlubne tradycje polskiego szybownictwa za sprawą uroczystości upamiętniającej słynny na cały świat wyczyn Tadeusza Góry oraz reaktywowania słynnej Bezmiechowskiej Akademii Szybowcowej.

Znakomite warunki do uprawiania szybownictwa w Bieszczadach znane były już w okresie międzywojennym. Silne, gorące i suche wiatry południowe zwane powszechnie halniakami wciskają się w doliny, powodując występowanie silnych prądów wznoszących, sięgających znacznych wysokości. W 1932 roku Politechnika Lwowska zorganizowała w Bezmiechowej słynną szkołę szybowcową. Wybuch wojny na długie lata podciął szybownikom skrzydła. Powrócili do Bezmiechowej dopiero pod koniec lat 70. Tradycje Politechniki Lwowskiej przejęła Politechnika Rzeszowska, która wespół z Politechniką Warszawską wybudowała tam nowoczesny Akademicki Ośrodek Szybownictwa. Ten wspaniale wyposażony obiekt wybudowano przy wsparciu władz lokalnych z funduszy Komitetu Badań Naukowych Ministerstwa Edukacji Narodowej. Znajdujące się tam Międzyuczelniane Lotnicze Laboratorium Naukowo-Badawcze ma stanowić centrum rozwojowe lekkich aparatów latających. – Charakter tego miejsca jest dziś kreowany przez szybowników, paralotniarzy czy motolotniarzy. Jestem przekonany, że wszyscy będą mogli rozwijać to swoją lotniczą pasję – powiedział podczas uroczystości prof. Tadeusz Markowski, rektor Politechniki Rzeszowskiej. Drugą ważną funkcją ośrodka w Bezmiechowej jest kultywowanie szczytnych tradycji lotnictwa przedwojennego. Trudno o lepszą lekcję historii polskiego lotnictwa niż spotkanie z Tadeuszem Górą.

Z okazji jego historycznego przelotu na szczycie wzgórza Słonnego odsłonięto tablicę upamiętniającą wyczyn sprzed 65 lat. Bohater uroczystości otrzymał także medal 50-lecia Politechniki Rzeszowskiej oraz wysłuchał hymnu Szkoły Podstawowej im. Szybowników Polskich w Bezmiechowej, w wykonaniu uczniów tej placówki. Wyraźnie wzruszony powiedział: „Gdy wracam myślami do Bezmiechowej okresu międzywojennego i jednocześnie patrzę na nowe obiekty, czuję ogromną radość. Powstaje ośrodek godny swego poprzednika, ale lepiej rozbudowany, lepiej wyposażony. Takiego hangaru i tak dobrych szybowców, które w nim stoją, ja nie miałem. Radziłbym młodym adeptom lotnictwa, aby studiowali historię. Dowiedzą się wtedy na jakim sprzęcie latali ich ojcowie i dziadkowie”. Tego dnia Tadeusz Góra chciał jeszcze raz wznieść się w szybowcu ponad bieszczadzkie wzgórza. Jednak niesprzyjający wiatr pokrzyżował mu te plany.

Do Bezmiechowej jubilat przyleciał z Wilna, gdzie lokalizował miejsce swego lądowania sprzed 65 lat. Tablica upamiętniająca to wydarzenie zostanie ustawiona na terenie szkoły polsko-litewskiej, która w przyszłości nawiąże współpracę z bezmiechowską szkołą.

W jubileuszowych uroczystościach wzięły także udział władze naszego miasta. – Jeśli zasługom życia równa odpowiada chwała, nigdy czas nie zdoła zatrzeć czynów Twoich – zacytował starą łacińską maksymę Andrzej Radek, przewodniczący RM, dodając: - Jesteśmy dumni, iż w tej uroczystości bierze udział nasz wspaniały i przezacny obywatel pan Tadeusz Góra, uhonorowany w 1998 roku tytułem Zasłużony dla Miasta Świdnika. Panu Tadeuszowi Górze z okazji jego wyczyny sprzed 65 laty oraz za odwagę i męstwo w czasie wojny, za oddanie swych sił pokoleniom pilotów, których wykształcił, pragnę raz jeszcze w imieniu mieszkańców naszego miasta złożyć gratulacje i powiedzieć - jesteśmy z Ciebie dumni, dziękujemy Ci.

Przypomnijmy, że w czasie II wojny światowej Tadeusz Góra walczył w Anglii, między innymi w słynnym dywizjonie 316. Po wojnie służył w polskiej armii, pilotując samoloty odrzutowe. Od 1972 roku pracował jako instruktor i kierownik lotów w Świdniku.

Sławomir Socha