Książczyk Jan
pilot John Benett Szkoła Pilotów LOPP

John Benett urodził się jako Jan Książczyk 31 sierpnia 1919 roku w miejscowości Krzepczów koło Piotrkowa Trybunalskiego. Rok później przeniósł się z rodziną do Łodzi, gdzie ukończył szkołę podstawową i gimnazjum.

Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej skierowała go, wiosną 1938 roku, na obóz szybowcowy do Ustianowej (powiat Ustrzyki Dolne), gdzie 22 sierpnia 1938 roku, uzyskał kat. B. pilota szybowcowego i otrzymał odznakę pilota szybowcowego nr 3372. Komendantem obozu szybowcowego w Bezmiechowej był mjr pil. Edward Peterek.
Po ukończeniu kursu w Bieszczadach, skierowany został, jesienią 1938 roku, na szkolenie samolotowe (na samolotach RWD-8), do utworzonej szkoły pilotów LOPP w Świdniku.
Zapamiętał komendanta Adama Prodana, że był to wysoki, potężny mężczyzna. Wykładał teorię. Jedyny, który chodził w mundurze, pozostali – jako rezerwiści – nosili się po cywilnemu. Instruktorem był porucznik Krawczyk.
Podczas pierwszego kursu, kiedy nie było jeszcze budynku szkolnego, spali w hangarze.
Po szkoleniu w Świdniku wstąpił do Aeroklubu Łódzkiego, otrzymując 8 sierpnia 1939 roku, legitymację nr 175/39.
Po wybuchu wojny próbował opuścić Polskę, udając się na Wschód. W Lublinie, za namową kolegów zmienił decyzję i przez Czechosłowację, Węgry, Jugosławię, po kilkumiesięcznej wyprawie, dotarł do Francji 16 kwietnia 1940 roku. Tam został skoszarowany w obozie zorganizowanym prowizorycznie we młynie w miejscowości Bressuire.
Jako żołnierz Polskich Sił Zbrojnych złożył, 1 maja 1940 roku, przysięgę Republice Francuskiej, otrzymując mundur francuski. Przenoszono go wielokrotnie do różnych obozów. Po upadku Francji, na rozkaz ewakuacyjny wodza naczelnego gen. Sikorskiego z 19 czerwca 1940 roku, na pokładzie statku przepłynął do Liverpool w Wielkiej Brytanii. Po tygodniu trafił do obozu w Cheltenham, skąd po weryfikacji został skierowany do bazy Królewskich Sił Powietrznych (RAF) w Blackpool.
W mundurze brytyjskim złożył przysięgę królowi Anglii, 15 sierpnia 1940 roku, w Święto Wojska Polskiego. Po trzymiesięcznym kursie szkolenia teoretycznego, skierowany został do Szkoły Pilotażu w Newton, a na początku 1942 roku do Operacyjno-Treningowej Jednostki (OTU), gdzie doskonalił umiejętności pilotażowe na myśliwcu Spitfire. Przygotowany do lotów bojowych otrzymał przydział do 587 Dywizjonu Myśliwskiego RAF.
W związku z wylądowaniem, 10 maja 1941 roku, w Szkocji Rudolfa Hoessa, zwiększono patrole nad tym rejonem. Uczestniczył w tym również Dywizjon 587.
Pod koniec 1942 roku, podczas lotu operacyjnego nad Szkocją, nastąpiła awaria silnika samolotu, zmuszająca pilota Książczyka do przyziemienia, ze schowanym kadłubem, w trudnym górzystym terenie, nieopodal miejscowości Stirling. Po tym lądowaniu przez pięć miesięcy leczył obrażenia w szpitalach.
Przywrócony do latania, pozostał w swoim dywizjonie, patrolując wybrzeża brytyjskie.
8 czerwca 1944 roku, podczas lotu wyeksploatowanym Spitfirem, wyciekający z silnika na szybę olej ograniczył widoczność i zmusił pilota do lądowania na kadłubie w portowej miejscowości Watchet, w hrabstwie Somerset. Pilot uniknął obrażeń, a samolot poważnych uszkodzeń i wkrótce obaj wrócili do służby. Za ten wyczyn, za wyjątkowo umiejętne prowadzenie samolotu po awarii silnika i pomyślne przymusowe lądowanie, pilot Jan Książczyk został wyróżniony przez dowódcę Grupy 70 RAF specjalnym listem odczytanym w podległych jednostkach.
Jan Książczyk latał w RAF aż do demobilizacji w roku 1948, odchodząc w stopniu angielskiego kapitana, z łącznym nalotem 2000 godzin.
Otrzymywał 30% emerytury, co pozwoliło mu na podjęcie studiów na kierunku elektryczno-mechnicznym. Po ukończeniu studiów podjął pracę na kierowniczym stanowisku w Instytucie Elektryczno-Mechanicznym, gdzie pracował do emerytury w 1984 roku.
W 1943 roku ożenił się z angielką Margarett. Dwa lata później urodziła się im córka Danuta. By ułatwić córce edukację i życie w Anglii, Jan Książczyk zdecydował się zmienić nazwisko na John Rajmond Benett. Nawiązał w ten sposób do postaci Gordon Benetta.
Niestety, jego córka zmarła w wieku 8 lat, a żona w 1988 roku na udar mózgu.
John Benett wielokrotnie odwiedzał Polskę. W 1993 roku ożenił się z Anną Widmańską z Piotrkowa Trybunalskiego. Tam kupili nieruchomość i wybudowali piękny „Biały dom”, w którym – po 65 latach życia na obczyźnie – pilot zamieszkał wraz rodziną.
Córka uczęszczała do gimnazjum, a John uczestniczył w życiu weteranów lotnictwa na terenie Łodzi, Tomaszowa Mazowieckiego i Warszawy. Z okazji 70. rocznicy otwarcia Szkoły Pilotów LOPP w Świdniku, odwiedził to miasto.
Ten oficer posiada odznaczenia brytyjskie. Powszechnie ceniony i szanowany jest za swoją przeszłość patriotyczną i piękną polszczyznę w mowie i dochowaniu tradycji.

Opracował Piotr R. Jankowski
Piotr R. Jankowski
źródła:
opracowanie płk pil. Jana Jąkały, autoryzowane przez Johna Benetta
Jan Jąkała, Z Krzepczowa do... Piotrkowa, Ziemia Piotrkowska
relacja ustna z 2009 roku